Wakacje dobiegły końca i czas wrócić do szkoły. Oprócz spakowania książek i wszystkich niezbędnych przyborów pamiętajmy, aby codziennie włożyć dziecku do tornistra drugie śniadanie.

CO JEDZĄ DZIECI?

Dzieci ,,popełniają” te same błędy żywieniowe, co dorośli, gdyż kształtują one swoje zwyczaje żywieniowe obserwując rodziców. Nawyki żywieniowe dzieci kształtują się do ok. 10 roku życia. W tym czasie podlegają różnym oddziaływaniom. Zachowania żywieniowe dzieci modelują się przede wszystkim poprzez obserwację. Dzieci obserwują i naśladują zwłaszcza matki, dlatego bardzo ważne są ich prozdrowotne postawy oraz umiejętności kulinarne, które pozwolą na przygotowywanie zdrowych i pełnowartościowych posiłków. Wpływ ma również reklama, poglądy rówieśników oraz szkoła, dlatego ważna jest edukacja zarówno rodziców jak i kadr szkolnych, które będą przekazywać dzieciom wiedzę żywieniową. Dzieci zwłaszcza w wieku 5-14 lat są bardziej podatne na modyfikacje i kształtowanie przyzwyczajeń, a zdrowe nawyki żywieniowe są bezcenne i procentują przez całe życie. W przyszłości mogą uchronić nasze dzieci przed otyłością i wieloma schorzeniami.

JAK POWIEN WYGLĄDAĆ SPOSÓB ŻYWIENIA DZIECI?

Biorąc pod uwagę, że dzieci spędzają dużą część dnia w szkole, muszą koniecznie zjadać pożywne śniadanie przed wyjściem z domu oraz dostawać drugie śniadanie i 1-2 dodatkowe przekąski (owoce, pokrojone warzywa do chrupania, jogurt, kefir). Bardzo ważne jest, aby miały zawsze w torbie butelkę wody bez dodatku cukru i syropów (min. 1 l). Badania dowodzą, że dzieci zarówno głodne jak i niewystarczająco nawodnione mają problemy z koncentracją, są senne lub rozdrażnione, co przekłada się na ich wyniki i zachowanie w szkole.

Warto wiedzieć:

1.      Dzieci powinny jeść min. 4 posiłki dziennie mniej więcej w równych odstępach czasu.
2.      Posiłki powinny być urozmaicone i zawierać produkty z każdej z 5 grup żywności (produkty zbożowe, warzywa, owoce, mleko i jego przetwory, mięso, ryby, jaja i nasiona roślin strączkowych i tłuszcze).
3.      Należy ograniczać tłuszcze nasycone, sól i cukier, gdyż składniki te przyczyniają się do rozwoju nadwagi i otyłości, która powoli staje się plagą również wśród polskich dzieci.
4.      W posiłkach uzupełniających, czyli 2 śniadaniu i podwieczorku powinny się znaleźć świeże owoce, warzywa i produkty mleczne.
5.      Należy uczyć dzieci jeść owoce, a oduczać podjadania słodkich i słonych przekąsek.

SKLEPIKI SZKOLNE
Oczywiście dziecko mając do wyboru owoc i słodycz najczęściej wybierze to drugie. U dzieci bowiem dopiero kształtuje się wiedza i świadomość żywieniowa, dlatego wielki wpływ na ich preferencje wywiera środowisko rodzinne i szkolne. Niestety wciąż w wielu sklepikach szkolnych do wyboru są jedynie słodkie napoje oraz słodkie i słone przekąski. W szkołach nie brakuje również automatów z napojami gazowanymi, po które dzieci będą sięgać jeśli zamiast pożywnego posiłku będziemy im pakować do plecaka kieszonkowe.  Byłoby idealnie, gdyby każde dziecko mogło zjeść w stołówce szkolnej obiad, który byłby nie tylko zdrowy, ale też atrakcyjny dla nich pod względem wizualnym i smakowym. Jak wiemy na ten moment stołówki są likwidowane, dlatego sami musimy zadbać o odpowiednie żywienie naszych dzieci.
CO MOŻEMY POPRAWIĆ?

Najczęstsze błędy żywieniowe u dzieci to:

• zbyt duże odstępy pomiędzy posiłkami,
• zbyt mała liczba posiłków (2-3),
• pomijanie śniadania,
• pojadanie pomiędzy posiłkami (głównie słodyczy i słonych przekąsek),
• zbyt monotonne żywienie,
• za wysoki udział tłuszczów zwłaszcza tłuszczów nasyconych, mięsa i jego przetworów, cukru i słodyczy,
• zbyt małe spożycie mleka i jego przetworów, ciemnego pieczywa, warzyw i owoców,
• jedzenie w pośpiechu, w stresie, jedzenie jako nagroda za dobra ocenę lub dobre zachowanie.

Większość, jeśli nie wszystkie, z wykształconych w dzieciństwie i wczesnej młodości  przyzwyczajeń (tych złych i dobrych) pozostaje na całe życie. Dlatego to my (rodzice, opiekunowie, wychowawcy) musimy uczyć dzieci dobrych nawyków, które zaprocentują już w wieku nastoletnim, a w dorosłości będą bezcenne.

Bibliografia:

1. Urbańska I., Czarniecka-Skubina E. (2007): Częstotliwość spożycia przez młodzież produktów spożywczych oferowanych w sklepikach szkolnych, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, t., 3, 52, s. 193 – 204
2. Wajszczyk B. i wsp. (2008): Jakościowa ocena sposobu żywienia młodzieży w wieku pokwitania, Probl Hig Epidemiol, t. 89, 1, s. 85-89.
3. Wanat G. i wsp. (2011): Nieprawidłowe nawyki żywieniowe i związane z nimi zagrożenie dla zdrowia wśród młodzieży gimnazjalnej, Hygeia Public Health, t. 46, 3, s. 381-384.